دیفیوز
در سرعتهای بالا فشار زیاد هوا در زیر
خودرو وجود دارد که این فشار باعث میشود عقب خودرو را به سمت بالا فشار دهد، در
نتیجه خودرو پایداری خود را از دست میدهد و قسمت عقب خودرو به دلیل فشار هوا به
سمت بالا میرود و باعث ناپایداری در سرعتهای بالا و یا سر پیچها میشود.
در واقع دیفیوزر (Diffuser) یکی از اجزای آیرودینامیکی خودرو میباشد که
در قسمت عقب خودرو و زیر سپر عقب نصب میشود. این قطعه به جریان هوای زیر خودرو سرعت بیشتری میدهد و باعث افزایش انرژی رو به پایین (یا همان Down Force)بیشترمیشود. افزایش این انرژی باعث میشود عقب خودرو بیشتر بر روی زمین فشار آورد و در سرعتهای بالای 190 الی 200 کیلومتر در ساعت یا در سر پیچ، خودرو پایداری بیشتری داشته باشد. البته با نصب باله انتهایی عقب خودرو (یا همان اسپویلر Spoiler) نیز این انرژی بیشتر میشود. همچنین برای محدود و کم کردن از ورود جریان هوا به زیر خودرو از همان اول، پایین سپر جلو بالهای نصب میکنند تا میزان هوای ورودی به زیر خودرو کمتر و محدود شود.
در کل میتوان نتیجه گرفت دیفیوزر و اسپویلر در افزایش پایداری خودرو بسیار موثر هستند و میزان تاثیر آنها بیشتر در سرعتهای بالا میباشد.
EBD
نحوه عملکرد سیستم ایمنی ترمز خودرو – قسمت دوم : سیستم ایمنی EBD
در قسمت اول این مقاله به بررسی پایه
ترین سیستم ایمنی خودرو ABS پرداختیم . در این مقاله به
بررسی چگونگی عملکرد سیستم EBD یا Electronic Brake force Distributionخواهیم پرداخت. نکته قابل ذکر این است که سیستم EBD به عنوان مکمل سیستم ABS فعالیت می کند و
خودرویی در جهان پیدا نمی شود که تنها دارای این سیستم باشد ، حال سوال این است که
چرا سیستم EBD مکمل ABS است یا به عبارت دیگر
چه عملکردی را به سیستم ترمز و ایمنی خودرو اضافه می کند که نیاز به ABS دارد؟
با رجوع به نام سیستم EBD می توان به عمکرد این
سیستم تا حدودی پی برد که کار این سیستم تقسیم نیروی ترمز بین چرخ های ماشین است .
سوالاتی درزمینه های شرایط عملکرد سیستمEBD و چگونگی پیاده سازی آن به صورت سخت افزاری به ذهن می رسد که در
ادامه به این سوالات پاسخ داده می شود.
ایده
سیستم های ترمز در ابتدا به صورت کاملا
مکانیکی طراحی و تولید می شدند که در آن ها نیروی ترمز وارده از طرف راننده به
صورت مساوی بین چرخ های خودرو تقسیم می شد. شرایطی در هنگام حرکت خودرو موجود است
که باعث پدید آمدن ایده تقسیم نیروی ترمز بیت چرخ های اتومبیل است که این شرایط به
صورت زیر است:
1) هر چرخ در خودرومیزانی از وزن خودرو را
متحمل می شود که با توجه به چگونگی طراحی خودرو و شرایط حرکتی خودرو متفاوت است
برای نمونه اگر تقسیم وزن خودرو ٦٠/٤٠ باشد ٦٠ درصد وزن خودرو در حالی که خودرو
ثابت است یا حرکت با سرعت ثابت دارد بر روی چرخ های جلو خواهد بود و ما بقی آن بر
روی چرخ های عقب. حال تصور نمایید که این خودرو در حال حرکت در مسیری مستقیم و
شرایط جاده ای خشک و مناسب است و خودرو باری را نیز حمل نمی کند. راننده خودرو
اقدام به ترمزگیری نماید، در این شرایط به علت سرعت اولیه خودرو قبل از ترمزگیری ،
مقداری از وزن خودرو به جلو منتقل می شود(به یاد داشته باشید مفهوم وزن با جرم
متفاوت است). پس چرخ های جاوی خودرو که وزن بیشتری را در شرایط معمول حمل می کردند
مقداری وزن اضافه را نیز باید حمل کنند. با در نظر گرفتن مثال بالا لین فکر به ذهن
می رسد که در شرایط توصیف شده باید نیروی ترمز اعمالی به چرخ های جلو بیشتر از چرخ
های عقب باشد و یکی از کارهای سیستم EBD همین است که در ترمز گیری مستقیم الخط به صورت تقریبی نیروی ترمز
لازم هر چرخ را محاسبه می کند و آن را به هر چرخ اعمال می کند.
2) شرایط بعدی حالتی است که خودرو باری را
حمل کند و در شرایط توصیفی قبلی ترمز کند، در این شرایط به علت وجود وزن بیشتر در
قسنت عقب خودرو در هنگام ترمز گیری وزنی به قسمت جلو اضافه نمی شود و این وزن بر
روی چرخ های عقب اعمال نخواهد شد پس چرخ های عقب در این حالت به نیروی ترمز بیشتری
نسبت به حالت قبل نیاز خواهند داشت.
3) شرایط حرکتی بعدی که تقسیم نیروی ترمز
بین چرخ ها بکار می آید در هنگام حرکت در پیچ است که در این شرایط چرخ های بیرون از
پیچ دارای حرکت دورانی بیشتری نسبت به رخ های داخل پبچ است در این حالت اگر راننده
اقدام به ترمز گیری نماید تا سرعت خودرو را کم کند چرخ های داخل پیچ قفل می کنند
که باعث از دست رفتن کنترل خودرو می شود پس در این حالت نیروی ترمز کمتری باید به
چرخ های داخل پیچ اعمال شود.
پیاده سازی سخت افراری
با توجه به توضیحاتی که در مورد سیستم
ایمنی EBD داده شد برای پاده
سازی این سیستم همان امکانات و تجهیرات سخت افزاری نیاز است که برای ABS استفاده می شود و به
همین دلیل استEBD به عنوان مکمل سیستمABS مطرح می شود. برای مطالعه دقیق تر سخت افزارهای مورد نیاز به قسمت
اول مقاله مراجعه کنید.
HAC
شاید این سیستم زیاد برای شما آشنا
نباشد ولی احتمالا این اسم را در خودروهایی مانند تویوتا پرادو، لکسوس IS300 و یا کیا سول شنیده
باشید. ما در این مقاله برای شما این سیستم را شرح میدهیم.
سیستم HAC یا همان HILL START ASSIST CONTROL به "کمک و کنترل به شروع حرکت در شیب" اطلاق میشود.
زمانی که خودرو در شیب شدیدی قرار دارد،
تا شما بخواهید شروع به حرکت کنید یعنی ترمز دستی را رها کنید یا پا از روی ترمز
بردارید و پا روی گاز خودرو بگذارید و اقدام به گاز دادن کنید، خودرو مقداری به
عقب میرود یا در خودروهای دنده دستی اگر عکسالعمل شما در نیم کلاچ کردن ضعیف
باشد، خودرو مقداری به عقب میرود که اگر خودرویی پشت سر شما باشد یا عابری پشت سر
شما در حال عبور باشد، با عقب رفتن خودرو، امکان برخود با آنها را دارید که باعث
ایجاد خسارت میشود. حال این مشکل با HAC کاملا برطرف میشود. این سیستم به کمک شما میآید تا از طریق چند
سنسور، شیب را تشخیص داده و وقتی که شما پدال ترمز را رها میکنید خودرو (بر خلاف
خودروهایی که به این سیستم مجهز نیستند) به عقب نمیرود و سر جای خود میایستد.
اگرچه شما پدال ترمز را رها کردید و حتی از ترمز دستی هم استفاده نمیکنید اما
هنوز این سیستم از نیروی ترمز استفاده میکند و اجازه نمیدهد خودرو به سمت عقب
برود تا زمانی که شما اقدام به فشار دادن پدال گاز نکنید خودرو تکان نمیخورد،
اما با فشار دادن پدال گاز خودرو بدون حرکت به عقب، شروع به حرکت میکند.
منبع : خودرو بانک www.kodrobank.ir